سیم و کابل نسوز چیست؟ از انواع سیم و کابل نسوز و کاربرد آنها چه میدانید؟ کابل نسوز در دو جا به کار میآید: یکی در نقاطی که حرارت زیادی دارند و در معرض آتشسوزیاند، دیگری در جایی که اگر به هر دلیل آتشسوزی اتفاق بیفتد، حریق باید کنترل شود و سرعت سرایت آن گرفته شود.
مکانهایی مثل کارخانه فولاد و بیمارستان، مصادیقی بارز از نقاطی هستند که استفاده از کابل نسوز در آنها ضروری است.
این دسته از سیم و کابل اساسا به دلیل همین کاربردی که دارند، جزو پرفروشترین محصولات کالای برق در بازار به شمار میروند.
در عین حال بسته به اینکه چه استفادهای از این کابل بشود، باید نوع خاصی از این کالا در ساختمان به کار رود.
سیم و کابل نسوز چیست؟
همه چیز از اسم محصول مشخص است. سیم و کابل نسوز یعنی سیم و کابلی که در برابر دما و حرارت بالا تا مدت زمان خاصی مقاوم است و جلوی گسترش آتشسوزی را میگیرد.
در محیطهایی که حرارت بالاست و در عین حال نیاز به انتقال اطلاعات با سرعت و دقت بالاست، از کابل نسوز و همچنین از سیم نسوز استفاده میشود.
نکته جالب اینکه این سیم و کابل علاوه بر مقاومت در مقابل آتش، در برابر مواد شیمیایی، روغنها، اشعه فرابنفش و شرایط نامساعد جوی هم مقاومت خوبی از خود نشان میدهند.
البته در نظر داشته باشید که منظور از نسوز بودن این کابلها این نیست که به هیچ وجه آتش نمیگیرند؛ بلکه منظور این است که این محصولات تا مقدار دمای مشخصی مقاوم بوده و به سرعت آتش نمیگیرند یا در برابر آتش از خود مقاومت نشان میدهند.
بخوانید تا بیشتر بدانید: انواع کابل افشان |
نکته خوب اینکه کابل های نسوز حتی در زمان آتش گرفتن به دلیل داشتن پلیمر فاقد هالوژن، گاز سمی تولید نمیکنند و سلامت انسان را به خطر نمیاندازند.
ساختار سیم و کابل نسوز
اجازه دهید ببینیم که ساختار سیم و کابل نسوز چیست و این کالا از چه متریالی ساخته شده که قدرت مقاومت در برابر حرارتهای بسیار بالا را دارد:
- هادی (رسانا)
هادی همان ماده فلزی است که سیگنالهای مخابراتی و جریان الکتریسیته را هدایت و منتقل میکند. از آنجایی که دمای محیط در عملکرد و میزان هدایت هادی تاثیر میگذارد، جنس و کیفیت ماده به کار رفته در بخش هادی بسیار مهم است.
- عایق
این ماده مهمترین بخش در ساختار سیم و کابل نسوز است، زیرا وظیفه ایزوله کردن هادی کابل را نسبت به گرما، سرما، رطوبت و … به عهده دارد. هر چه جنس عایق به کار رفته در کابل باکیفیتتر و بهتر باشد، عملکرد هادی و در نتیجه کیفیت سیم و کابل نسوز بهتر خواهد بود.
- روکش
در کابلهای نسوز یک روکش هم روی عایق قرار میگیرد تا آن را محافظت کرده و تضمین کند که کابل در اثر عوامل خارجی آسیب نمیبیند. روکش و عایق کابل جنسهای مختلفی دارند و طبیعتا هرچه باکیفیتتر باشند، عملکرد کابل نسوز هم بهبود مییابد.
ویژگیهای سیم و کابل نسوز
استفاده روافزون از این کابل به دلیل ویژگیهایی است که آن را از دیگر محصولات متمایز میکند. مهمترین این ویژگیها به شرح زیرند:
- مقاومت بسیار بالا در برابر گرما و حرارت زیاد
- مقاومت در برابر آتشسوزی
- جلوگیری از انتشار شعله
- مقاومت در برابر خورندگی
- مقاومت زیاد در برابر رطوبت و سرما
- مقاومت در برابر تغییرات دمایی (از 60- تا 80 درجه سانتیگراد)
- عدم انتشار گازهای سمی و کشنده
- شکل پذیری بالا با حفظ پایداری سیم و کابل
- مقاومت در برابر اشعه های ماوراءبنفش، مادون قرمز و گاما
بخوانید تا بیشتر بدانید: انواع کابل کواکسیال |
انواع سیم و کابل نسوز
در حالت کلی در بازار دو دسته اصلی سیم و کابل نسوز داریم: یکی سیلیکونی و دیگر شیلددار.
انواع کابل نسوز سیلیکونی
آن چیزی که کابلی را نسوز میکند، جنس متریال به کار رفته در آن است. در ساخت انواع کابلهای نسوز سیلیکونی از مواد غیر مشتعل و مقاوم در برابر حرارت و آتش استفاده میشود که معمولا مادهای به نام سیلیکون رابر (Silicon Rubber) است.
در پلیمر سیلیکونی از عنصر سیلیسیوم استفاده میشود که از جمله شبه فلزات است و در صورت استفاده از درصد خلوص صحیح آن، میتواند به عنوان عایقی مقاوم مورد استفاده قرار گیرد.
خود سیمها و کابلهای نسوز سیلیکونی با توجه به فاکتورهایی مثل با توجه به محیط کاربرد، شدت ولتاژ، حداکثر دما و … به انواع مختلف زیر تقسیمبندی میشوند:
- کابل کنترل نسوز
از جمله پرفروشترین کابلهای نسوز سیلیکونی که در در صنایع روباتیک، خط مونتاژ، دستگاه چاپ و … کاربرد دارد.
- کابل ابزار دقیق نسوز
مقاومت این کابلها در برابر امواج الکترومغناطیسی بالا است و اطلاعات و سیگنال را با دقت زیاد منتقل میکنند.
- کابل اعلام حریق
این کابلها درصد خلوص سیلیکون بالایی دارند و در برابر حرارت بالا کاملا مقاومند. به همین خاطر در سیستمهای اطفاء حریق از این کابلهای استفاده میشود.
- کابل جرقهزن نسوز
یک کابل جرقه زن باید یک جریان (با ولت خاص) را با کمترین میزان آسیب از سوی منبع تغذیه به جعبه احتراق هدایت کند.
بخوانید تا بیشتر بدانید: توپ های روی سیم برق برای چیست |
از آنجایی که معمولا ولتاژ جرقه بیشتر از ۳۶۰۰۰ ولت و دمای آن ۶۰ الی ۲۰۰ درجه سانتی گراد است، باید کابل استفاده شده در برابر ولتاژ اضافی و دمای بالا مقاوم بوده و آسیب نبیند. به همین منظور از کابل جرقهزن نسوز استفاده میشود.
- کابل قدرت نسوز
این نوع کابلها مقاومت مکانیکی بالا در انتقال انرژی الکتریکی و مهار میدان الکتریکی در ولتاژهای بسیار بالا دارند. در صنایع ساختمانی از این کابلها استفاده زیادی میشود.
- کابل فشار قوی نسوز
این کابلها میتوانند جریانی با ولتاژ بیشتر از ۳۰ کیلووات را منتقل کنند. بیشترین کاربرد آنها در صنایع تجهیزات راداری، احتراق هواپیما و موشک است.
- سیم نسوز با روکش بافت
این کابلها در برابر اشعهها و الکل مقاومند.
انواع کابل نسوز شیلددار
عایق کابل شیلددار نسوز در چندین لایه پوشش (شیلد) قرار گرفته تا علاوه بر اینکه کابل در مقابل دما و حرارت بالا مقاوم شود، در برابر انواع تداخلات الکتریکی و مکانیکی نیز عملکرد بهتری داشته باشد و از اطلاعات و جریان کابل در زمان انتقال محافظت کند.
شیلدهای به کاررفته در ساخت این کابلها مثل قفس فارادی عمل میکنند؛ یعنی از ایجاد تداخل امواج در دستگاههای مختلف مانند موتور یخچال و کولر جلوگیری میکند. این نوع کابل برای انتقال هر دو نوع سیگنالهای دیجیتالی و آنالوگی مورد استفاده قرار میگیرد.
بخوانید تا بیشتر بدانید: پودر داخل کابل برای چیست |
انواع کابل شیلددار عبارتند از:
- کابل نسوز شیلددار بافت فلزی
به این دلیل به این کابلها میگویند بافت فلزی که نوع پیچش شیلد این نوع کابل به صورت گیس بافت کردن سیمها است. پوشش این نوع شیلد ۹۰ درصدی است اما از انعطافپذیری بالایی برخوردار است و به راحتی پاره نمیشود.
- کابل نسوز شیلددار فویلی
در این کابل نسوز دو یا سه لایه بافت به صورت فویلی به دور کابل پیچیده میشود و به همین خاطر بیشترین مقاومت را در برابر عوامل بیرونی دارد.
- کابل نسوز شیلددار مارپیچ
این نوع از کابلهای نسوز از به هم تنیده شدن سیمها به شکل مارپیچ ساختهاند و بهخاطر همین ساختار خود مقاومت بالایی هم دارند.
- کابل نسوز شیلددار نواری
این نوع کابل پوشش صد درصدی دارد و میتواند انرژی الکتریسیته ساکن ایجاد شده به وسیله امواج الکترومغناطیسی اطراف را کاملا خنثی کند.
- کابل نسوز شیلددار ترکیبی
این کابل ترکیبی از ساختار کابلهای نسوز بالا است. به این صورت که شیلد بافت با تراکم پایین و خیلی نازک به دور کابل پیچیده میشود و شکل نواری پیدا میکند.
مزایای سیم و کابل نسوز
در وهله اول، یکی از بارزترین مزایای کابل نسوز این است که بسیار کم دود بوده و علاوه بر مقاومت در برابر گرما، مقاومت بالایی هم در برابر سرمای هوا دارد. همچنین عایق این نوع سیم و کابل اصطلاحا «نارسایی الکتریکی» داشته و هیچ گاز اسیدی در آن وجود ندارد.
از دیگر مزایای این کابل میتوان مقاومت بالا در محیطهای خشک یا با رطوبت بالا، انعطاف پذیری بالا، مقاومت خوب در برابر شدت جریان ولتاژ بالا، حفظ پایداری جریان، مقاومت در برابر روغنهایی با وزن مولکولی زیاد و عدم رشد قارچ و باکتری اشاره کرد.
معایب سیم و کابل نسوز
سیم و کابل نسوز دوستدار محیط زیست نیست و متاسفانه قابلیت بازیافت ندارد. همچنین قیمت این کابل زیاد است و در مقایسه با کابلهای معمولی پی وی سی هزینه بیشتری دارد.
نصب این نوع کابل هم نیاز به تجهیزات خاص و همچنین مهارت بالا دارد و خیلی از انواع آن در برابر ضربه و خراش آسیبپذیرند.
بخوانید تا بیشتر بدانید: تفاوت سیم مسی و آلومینیومی |
کابرد کابل نسوز در صنایع مختلف
جلوگیری از گسترش آتش و توان ادامه کار در شرایطی با حرارت بسیار بالا و در مجاورت آتش، کابل نسوز را به محصولی پرکاربرد در صنایع مختلف تبدیل کرده است.
کاربرد کابل نسوز زیاد است و به عنوان نمونه از جمله صنایعی که در آنها از سیم و کابل نسوز استفاده میشود، میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- در تولید انواع لوازم خانگی و قطعات آنها مانند اجاق گاز، ماکروفر، هیتر، جارو برقی و …
- در سیم کشیهای مجتمعهای تجاری بزرگ، پاساژها و هتلها
- در ساخت بیمارستانها و مراکز بهداشتی
- در صنایع فولاد
- در صنایع غذایی (به دلیل خاصیت ضد باکتریال کابل های نسوز)
- در ساخت قطعات خاص پزشکی و دندان پزشکی
- در صنعت خودروسازی
- در صنعت کشتی سازی
- در صنعت هواپیماسازی، موشکسازی و موارد مشابه
- در صنایع ساخت مترو، قطار و سایر کارخانههای واگنسازی
- در ساخت سیستمهای اطفاء حریق
- در مراکز آزمایشگاهی، درمانی، بیمارستانها و مراکز آموزشی مانند پژوهش سراها، مدارس، دانشگاه
- در کارخانههای مخصوص تولید انواع محصولات فلزی و شیشهای
- در نیروگاهها و انواع پروژههای نیروگاهی
- در ساخت انواع موتورها، ژنراتورها و ترانسفورماتورها
جمعبندی
نیازی به گفتن نیست که سیم و کابل نسوز بهکار رفته در ساختمان باید در شرایط اضطراری، در موقع آتشسوزی و در مواجهه با حرارت بالا عملکرد درستی داشته باشد.
به همین دلیل انواع کابل ضد حریق خریداری شده باید با استانداردهای داخلی و بین المللی مطابقت داشته باشد، زیرا این استانداردها ابعاد و مشخصههای شیمیایی و فیزیکی، میزان تحمل دما، میزان تحمل کشش، درصد خلوص سیلیکون، سایز سطح مقطع، خلوص مس به کار رفته در هادی و … را مشخص میکنند.
بخوانید تا بیشتر بدانید: تفاوت سیم افشان و مفتولی |
بهترین راه برای اطمینان از رعایت این استانداردها، خرید محصول از فروشگاه و از برندی معتبر است. ما در مجموعه سات کابل انواع سیم و کابل نسوز را تولید و عرضه میکنیم.
اگر به دنبال خرید انواع کابل برق با گارانتی و کیفیت بالا هستید و حتی اگر میخواهید سفارش خرید عمده سیم و کابل دهید، به صفحه درستی آمدهاید. میتوانید از طریق شماره 02176264937 با کارشناسان ما ارتباط گرفته و ضمن بهرهمندی از مشاوره پیش از خرید، سفارشتان را ثبت نمایید. بیشتر بدانید.